(PLVN) – Ngày 18/1/2024, Luật đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội khoá XV thông qua. Luật sửa đổi lần này có 6 điểm mới lớn, bao gồm:
Kỳ họp bất thường lần thứ 5 (Ảnh: chinhphu.vn)
Đổi mới quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
Đổi mới quy trình, nội dung, phương pháp lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, tăng cường công khai, minh bạch.
Các quy hoạch quốc gia cũng như quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất phải bảo đảm phù hợp, thống nhất, đồng bộ, gắn kết chặt chẽ thúc đẩy lẫn nhau để phát triển.
Người dân được lấy ý kiến công tác lập quy hoạch sử dụng đất.
Bổ sung, hoàn thiện các quy định về việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất trong các khu vực quy hoạch, theo đó quy hoạch sử dụng đất đã được công bố mà chưa có kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng và được thực hiện các quyền của người sử dụng đất.
Phân cấp cho các địa phương trong xác định các chỉ tiêu quy hoạch để các địa phương chủ động phát triển kinh tế – xã hội.
Điểm mới trong thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư
Luật quy định 31 trường hợp cụ thể nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Luật quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng với nhiều điểm mới, bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng quy định của pháp luật; vì lợi ích chung của cộng đồng và vì sự phát triển bền vững
3 nhóm dự án Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng bao gồm: Công trình công cộng; Trụ sở cơ quan nhà nước, công trình sự nghiệp; Một số trường hợp khác, có tiêu chí cụ thể.
Ngoài ra, các bước thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất đảm bảo nguyên tắc có sự tham gia của người dân ở các giai đoạn, đảm bảo nguyên tắc người có đất bị thu hồi được bồi thường, tái định cư trước khi thu hồi đất…
Điểm mới trong giao đất, cho thuê đất chuyển mục đích sử dụng
Về đấu giá, đấu thầu: Luật quy định cụ thể các trường hợp giao đất qua hoặc không thông qua đấu giá đấu thầu, quy định cụ thể các trường hợp cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 18 của Trung ương.
Về phân cấp: Quy định cụ thể điều kiện, thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, trong đó phân cấp cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thẩm quyền chấp thuận việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên.
Căn cứ quy hoạch sử dụng đất để cho phép hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất (đất nông nghiệp sang đất ở, đất phi nông nghiệp sang đất ở).
Đổi mới phân cấp, phân quyền
Về phân cấp, phân quyền: Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai, thống nhất quản lý theo hướng nâng cao trách nhiệm của địa phương và kiểm tra, giám sát, kiểm soát chặt chẽ của Trung ương; giảm đầu mối, giảm trung gian, gắn với cải cách hành chính, giảm phiền hà, tiêu cực.
Về cải cách hành chính: Phân cấp trong chuyển mục đích sử dụng đất, trong quyết định giá đất cụ thể, thu hồi đất… giảm đầu mối trung gian trong giao đất, cho thuê đất tại Khu kinh tế, khu công nghệ cao, cảng hàng không sân bay… Tập trung cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hoá, minh bạch thủ tục hành chính để người dân thuận tiện trong quá trình thực hiện thủ tục…
Đổi mới chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số
Luật đã quy định các chính sách bảo đảm đất sinh hoạt cộng đồng; giao đất, cho thuê đất đối với đồng bào dân tộc thiểu số thiếu đất ở, đất sản xuất.
Quy định trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước trong việc xây dựng và thực hiện chính sách hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; nguồn lực để thực hiện chính sách.
Đảm bảo quỹ đất để thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
Quy định hạn chế một số quyền của người sử dụng đất đối với các trường hợp được giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất theo chính sách hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số.
Điểm mới trong điều tra cơ bản đất đai
Luật quy định việc điều tra cơ bản đất đai, đánh giá tiềm năng đất đai, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai tập trung thống nhất.
